jun 142012
 

Zoonlief was met zijn schoonfamilie op bezoek geweest bij nog meer familie in Israel, en ze brachten een paar kruidenmengsels mee die geliefd zijn in Israel. Twee van de drie had ik al eens zelf gemaakt, maar er valt toch wel iets over te vertellen.

Hawaij of Hawayij is een van oorsprong Jemenitisch kruidenmengsel met als belangrijkste ingrediënten kardamom, zwarte peper en kurkuma (geelwortel). Het is door Jemenitische Joden naar Israel gebracht, maar is inmiddels wel bij alle groepen van de Joodse bevolking heel populair om soep, vis of vlees mee te kruiden. Het ligt gewoon bij de supermarkt, maar de beste mengsels komen wel uit kleine gespecialiseerde kruidenwinkeltjes. Het interessante is dat de Jemenitische gemeenschap rond Tel Aviv is geconcentreerd in een plaats die Rosh Ha’Ayin heet, waar ik zelf twee weken ben geweest. Tussen 1949 en 1950 zijn ongeveer 50.000 Jemenitische joden naar Israel overgevlogen en opgevangen in tentenkampen, waaruit uiteindelijk het stadje Rosh Ha’Ayin is ontstaan. Voor veel meer achtergrond-informatie en recepten heb ik een stukje van Gourmet- magazine gedownload. Het is in het Engels, maar dat geeft hopelijk niet.

Gourmet magazine dec. 2007 (pdf)

Er is overigens ook een zoete variant van Hawaij, dat wordt gebruikt als extra smaakmaker in de koffie. Daar zit o.a. geen geelwortel in, terwijl dat in de gewone versie nog al dominant is.

Pas op: geelwortel geeft lelijke vlekken die moeilijk te verwijderen zijn. 

Za’atar of Zahtar is in de eerste plaats de naam van een plant die in het Midden-Oosten in het wild groeit en verwant is aan oregano en tijm. Je kunt het als kruid in een recept vervangen door een mengsel van oregano, majoraan en tijm. Za’atar is echter ook de naam van een kruidenmengsel dat wordt gemaakt op basis van het Za’atar plantje. De belangrijkste ingrediënten zijn dan za’atar, sumak (zure besjes) en gebrande sesamzaadjes. Meestal wordt in Israel ook (kosher) zout toegevoegd.

Ik had het al een keertje zelf gemaakt, met vooral tijm, maar nu heb ik dus het echte spul. Het kruid ruikt heel erg naar tijm, maar smaakt toch een beetje anders. Zachter.

Het is een belangrijke smaakmaker in de delen van het Midden-Oosten waar de plant groeit. Ik dacht eerst dat het van oorsprong Palestijns is, maar dat is een misverstand.

Dan Ras el Hanout, het bij ons wat bekender kruidenmengsel uit Marokko. Het interessante is hier vooral dat er geen vast recept bestaat van dit “geheim van de keuken”.  Dus wat er allemaal zit in het potje dat ze voor me hadden meegenomen – ik heb geen idee, en ik kan wel een aantal ingrediënten proeven, maar het meeste ontgaat me. Dat is dan juist weer leuk als je er mee gaat koken.

Ik maakte het regelmatig zelf, maar het is lastig te vinden op deze site. Kijk bijvoorbeeld hier. Ik heb het ook wel eens op de Leidse markt gevonden maar die vind ik het minder lekker, ben benieuwd naar deze versie.

Bronnen: De Joodse keuken van Claudia Roden, het Arabisch Kookboek van Janny de Moor.

Afbeelding: winkelcentrum 15 km. ten noorden van Tel Aviv (juli 2007). 

  2 Responses to “Hawaij, Za’atar en Ras el Hanout”

  1. Hi Jan!
    Ik ben al een tijdje op zoek naar Hawayij, maar ik kan het nergens vinden, ook niet bij de islamitische supermarkt. Kun je me misschien vertellen waar je het kan krijgen? Alvast bedankt!

    mvg,

    Bo

    • Hallo Bo, ik heb het mengsel gekregen (grappig: van een andere Bo), maar verder nooit gezien in Nederland. Het is makkelijk zelf te maken, in dat Gourmet-linkje staat het recept. Er staan geen bijzondere ingrediënten in: alles goed verkrijgbaar.

 Leave a Reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

(verplicht)

(verplicht)